การกินเจอยู่คู่เมืองไทยมานานแล้วในหมู่คนไทยเชื้อสายจีน ภายหลังจึงมีคนไทยเชื้อสายอื่น ๆ นิยมกินเจด้วย เพื่อความเป็นสิริมงคล และถือว่าได้บุญด้วย เนื่องจากกินแต่ผัก ผลไม้ งดกินเนื้อสัตว์ รวมถึงงดเครื่องปรุงรสบางอย่างด้วย
ช่วงเวลาเทศกาลกินเจ
เทศกาลกินเจตรงกับวันขึ้น 1 ค่ำ ถึง 9 ค่ำ เดือน 9 ตามปฏิทินจีน ซึ่งตรงกับเดือน 11 หรือ เดือนตุลาคมของไทย ตามปฏิทินสากล รวมเป็นเวลา 9 วัน 9 คืน แต่บางคนอาจจะเริ่มกินเจก่อนหนึ่งวัน เพื่อเป็นการล้างท้อง รวมเป็น 10 วัน การล้างท้องในที่นี้หมายถึง เริ่มกินเจก่อนถึงวันเริ่มต้นเทศกาลจริงเพื่อให้ร่างกายปรับตัว และทำความคุ้นเคยกับการกินเจ รวมถึงได้ขับถ่ายเอาอาหารเก่าที่ประกอบด้วยเนื้อสัตว์และผักต้องห้ามออกไปให้หมดจากร่างกาย
ธรรมเนียมการกินเจ มีข้อห้ามดังต่อไป
งดฆ่าสัตว์และกินเนื้อสัตว์
งดกินนม เนย ไขมัน ที่ทำมาจากสัตว์
งดอาหารรสจัด เค็มจัด หวานจัด เปรี้ยวจัด เผ็ดจัด
งดกินผักที่มีกลิ่นรุนแรง ได้แก่ กระเทียม หอมใหญ่ แดง ขาว ต้นหอม หลักเกียว กุยช่าย ใบยาสูบ
งดดื่มเครื่องดองของเมาทั้งหลาย
ธรรมเนียมการกินเจ มีข้อควรปฏิบัติตามดังนี้
รักษาศีล 5 หรือศีล 8 ตลอดการกินเจ
นุ่งขาว ห่มขาว เพื่อให้คนอื่นรับรู้ว่ากำลังถือศีล
ทำใจให้บริสุทธิ์ พูดจาไพเราะ
ทำบุญ ทำทาน อย่างเคร่งครัด
ใช้ภาชนะเฉพาะกินเจ และกินอาหารจากคนกินเจด้วยกัน
.
ข้อควรทราบ
อาหารเจในเทศกาลกินเจนิยมปักธงสีเหลือง อันเป็นสีของพุทธศาสนา ใช้หมึกแดงซึ่งเป็นสีมงคล เขียนตัวอักษรว่า “เจ” หรือ “ไจ” หมายถึง “การรักษาศีล 8” แต่บ้างก็ว่าหมายถึง “ไม่ใช่ของคาว”
คำเตือน
ในศาลเจ้า โรงเจ หรือสถานที่จัดงานกินเจ จะมีการจุดตะเกียง 9 ดวงเอาไว้ตลอดวันตลอดคืน ต้องมีคนเฝ้าไม่ให้ตะเกียงนั้นดับ หรือใครอย่าเผลอไปดับเองโดยเด็ดขาด
.